Haftada 4 gün çalışma modeli geliyor mu? Açıklama yapıldı
Dünyada giderek yaygınlaşan 4 gün çalışma sistemi çalışan sağlığı ve verimlilikte olumlu sonuçlar verirken, Türkiye’de uzun mesai kültürü nedeniyle tartışmalar sürüyor. Uzmanlara göre esnek modeller masada, ancak hayata geçmesi kolay görünmüyor.
Türkiye, OECD ülkeleri arasında en uzun çalışma saatlerine sahip ülkelerden biri. Haftalık ortalama 43,1 saat ile Avrupa’nın zirvesinde yer alan Türkiye’de, “4 gün çalışma, 3 gün tatil” modeli giderek daha fazla gündeme geliyor. Kanada, Belçika, İngiltere ve Almanya’da denenen, 1 Temmuz’dan itibaren Polonya’da uygulanan sistemin Türkiye’de mümkün olup olmayacağı tartışılıyor.
ARAŞTIRMALAR: SAĞLIK VE VERİMLİLİK ARTIYOR
Nature dergisinde yayımlanan bir araştırmaya göre, 8 ülkeden 141 şirketin dahil olduğu denemelerde 4 gün çalışma sisteminin hem çalışanlar hem işverenler için olumlu sonuçlar doğurduğu görüldü. Çalışanlarda tükenmişlik duygusu azalırken, fiziksel aktivite ve ruh sağlığında iyileşmeler kaydedildi. Şirketler ise enerji maliyetlerini düşürdü ve üretkenlikte artış sağladı.
TÜRKİYE’DE KÜLTÜREL ENGELLER
Bursa Uludağ Üniversitesi öğretim üyesi ve ALB Yatırım Başekonomisti Doç. Dr. Filiz Eryılmaz, fazla mesainin Türkiye dahil birçok ülkede kültürel bir alışkanlık olduğuna dikkat çekti. “Japonya’da ‘Karoshi’, Çin’de ‘996’ kültürü gibi, bizde de uzun çalışma normalleşmiş durumda. Bu kültür kırılmadan sistemin oturması zor” dedi.
GENÇ KUŞAK DEĞİŞİM İSTİYOR
Uzmanlara göre Z kuşağı, maaştan çok iş-yaşam dengesine önem veriyor. Esnek mesai, uzaktan çalışma veya daha kısa iş günleri beklentisi giderek artıyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan da yılın başında esnek çalışma modellerini yaygınlaştırmayı hedeflediklerini açıklamıştı.
İŞVERENLER TEREDDÜTLÜ
Sosyal Güvenlik Müşavirleri Derneği Başkanı Emin Yılmaz, Türkiye’de toplam çalışma saatlerinde bir azalma beklenmediğini, esnek modellerin daha çok mesai günlerini azaltıp günlük saatleri uzatma şeklinde olacağını söyledi. Ayrıca üretim ve hizmet sektörlerinde bu sistemin verim kaybı, ekip içi uyumsuzluk veya çalışan bağlılığında sorunlar yaratabileceğine işaret etti.
ARTILARI VE EKSİLERİ BİRLİKTE DEĞERLENDİRİLİYOR
4 gün çalışma modeli, işçiye daha fazla dinlenme ve iş-yaşam dengesi sağlarken işverene de maliyet avantajı sunuyor. Ancak ücretlerde azalma, üretim süreçlerinde aksamalar ve hizmet sektöründe uyum sorunları gibi eksiler de tartışmanın önemli bir parçası olmaya devam ediyor.
Kaynak: Haber Merkezi